بە بۆنەی دەیەمین هەڵبژاردنی سەرۆك كۆماری‌یەوە

چیا کوردستانی

جێگای ئاماژەیە لە هەر سیستمێكدا خەڵك بەشداری زۆرتری هەبێ لە بەرێوەبردنی دەسەڵاتدا ئەو سیستمە زیاتر لە رووحی دێموكراسی نزیكە هەنووكە دێموكراسی سیستمێكە كە لە زۆربەی وڵاتانی جیهاندا پەیرەو دەكرێ‌‌و تەنانەت وڵاتە دیكتاتۆرەكانیش هەر خۆیان بە دێموكرات دەناسێنن‌و دەزانن‌و بۆ ئەوی رووخسارێكی دێموكراتیك لە خۆیان نیشان بدەن هەڵبژاردن پەیرەو دەكەن بۆ بەلارێ‌ دا بردنی ئەفكاری كۆمەڵگای نێونەتەوەییش بێ سناریۆیەك بە نێوی هەڵبژاردن بەرێوە دەبەن بۆ نمونە سەدامی دیكتاتۆر نزیك ساڵێك پێش داگیر كرانی عێراق لە لایەن ئەمریكا‌و رووخانی رژیمە شۆڤێنیستیەكەی لە پرۆسەیەكی دەنگدان دا كە بۆ خۆیان نەبێ‌ كەس نازانێ‌ چۆن بەرێوە چوو 99 لەسەدی دەنگی دەنگدەرانی بەدەست هێنا‌و چەندین دیكتاتۆری دیكەش كە لێرەدا كاتی باس كردنیان نیە هەر بەم شێوەیە رەوایی دەدەن بە خۆیان.

ئاخۆ شۆڕشی تامیلەكان كۆتایی پێهات

چیا کوردستانی

ئاماژە

كۆماری دیموكراتیكی سوسیالیستی سری لانكا وڵاتێكی دورگەییە كە لە ئەقیانوسی هیند دا هەڵكەوتووە. ناوەكانی دیكە رەئاندیب یان سەرەندیب یان "سەیلان"ـە پێتەختی سیاسی "سری جایاواردێنپۆرا كوتە"‌و پێتەختی بازرگانیەكەی شاری "كۆلۆمبۆ" یە بەر لە ساڵی 1972 بەو ولاتە دەگوترا سەیلان. لە ساڵی 1948 پێك هاتوەو لە 22ی مای 1972 سیستمی كۆماری تێدا دامەزراوە، ژمارەی دانیشتوانی بە پێی ئاماری ساڵی 2005 ـ 19668000 كەس‌و رووبەرەكەی (65،610)KM2 ـە،و لە دوو نەتەوەی سینهالی‌و تامیل پێك هاتووە كە سینهالیەكان زۆرینەی ئەو وڵاتە پێك دێنن، زمانی رەسمی ئەو ولاتەش سینهالی‌و تامیلی¬یە.

داداگای مافی مرۆڤ ئەورووپا

 ئا: چیا کوردستانی

سەرەتا

مافی مرۆڤ‌و ئەو تەوەرانەی پێوەندی بەوەوە هەیە لەو پرسگەلەن كە ئەمرۆكانە لە تەواوی جیهان زۆر باس‌و لێدوانی لێدەكرێ‌‌و تەنانەت دەبینین كە گۆڤاری تایبەت لە زانكۆ ناودارەكانی جیهان لەسەر ئەم تەوەرە دەردەكرێن.

دادگای مافی مرۆڤی ئەورووپا كە لەوانەیە بتوانین بڵێین كە یەكەمین نموونەی ئەوجۆرە محاكمانەیە لە جیهاندا  كە بۆخۆی بۆتە هۆی پێكهاتنی دادگا گەلێكی لەو شێوەیە لە ئەورووپا‌و ئەفریقادا

كۆنوانسیۆنی مافی مرۆڤی  ئەورووپا كە لە 14ی نوامبری 1950 لە رۆم واژوو كراو سێ‌ ساڵا چۆوە بواری جێ‌ بەجێ‌ بوونەوە سەرچاوەو پێوانی دادگای ستراسبۆرگ بۆ چاوەدێری‌و كۆنترۆڵی دەوڵەتانی ئەندام لە بواری رێز گرتن لە مافی مرۆڤ‌و ئازادیە بنەرەتیەكاندایە.

یەكیەتی لاوان لە كوێوە بەرەو كوێ‌؟

چیا کوردستانی
لەبەرە بەرەی كۆنگرەی پێنجی لاوان دایین واتە چەند مانگی تر یەكیەتی لاوان پێنجەمین كۆنگرەی خۆی دەگرێ‌ ئاخۆ لەخۆمان پرسیوە یەكیەتیی لاوان لە كوێوە بەرەو كوێ‌؟

 یەكیەتی لاوان كە دیاری كۆماری كوردستانەو بەرهەمی خەبات‌و تێكۆشانی چەندین دەیەیە‌و تەنانەت تێكۆشانی چەكدارانەی هەبووە‌و خاوەنی دەیان شەهیدی لاویشە كە ئەوە شانازی¬یەكی گەورەیە بۆ ئێمە كە لە رێكخراوێكی ئاوادا چالاكی دەكەین بەڵام بەداخەوە ئەوەی روون‌و ئاشكرایە یەكیەتیی لاوان كۆنگرە لە دوای كۆنگرە بەرەو لاوازی چوووە كە ئەوەش جێگای پرسیار‌و لێ‌ ورد بوونەوەیە، بەداخەوە ئێمەی لاویش لە گەڵا ئەوەی كە خۆمان بە نوێ‌ خواز‌و گۆڕان خواز دەزانین‌و نەوەی كۆن رخنە دەكەین بەڵام بە هەمان میتۆد‌و شێوازی نەوەی كۆن كار دەكەین واتە شێوازی كارو مێتۆدی بیركردنەوەی وان دێنینە ناو رێكخراوەكەمانەوەو كاری پێدەكەین نەتەنیا لەهەڵەكانیان ئەزموون وەرناگرین بگرە دووپاتەو سێ‌ پاتەشیان دەكەینەوە درووشمی جوان‌و پڕناوەرۆك هەڵدەگرین بەڵام لە كردەوەدا هیچیان جێ‌ بەجێ‌ ناكەین خۆمان بە دێموكرات دەزانین بەڵام لە كردەوەدا وەك كەسێكی دێموكرات هەڵسوكەوت ناكەین، چ بكەین كە بیر كردنەوەمان زۆر زۆر فراوانتر بێ‌‌و بەرژەوەندی گشتی نەتەوەیی لە سەرووی بەرژەوەندی تەسكی تاكە كەسی‌و رێكخراوەیی دانێیین چ بكەین كە رێكخراوی لاوان لەودۆخە رزگاری بێ‌‌و ببێ‌ بە رێكخراوێكی ئەورۆیی‌و سەركەوتوو جێگای هیوا‌و ئومێدی لاوانی رۆژهەڵات بەو جۆرەی كە ئەو لاوانە چاوەروانیان لە یەكیەتی لاوان هەیە؟